Bulaşıcı Hastalıklar Nedir?

Bulaşıcı hastalıklar ne demektir?

Bulaşıcı hastalıklar mikroorganizma denen çok küçük canlıların neden oldukları hastalıklardır. Bu canlıların bir kısmı, normalde vücut içerisinde bağırsak gibi belirli organlarda bulunmasına rağmen farklı organ ve dokulara geçtiğinde hastalık oluşturabilir. Bazı mikroorganizmalar ise toprakta ya da başka kaynakta bulunup insanlara bulaştığı takdirde hastalığa neden olur.

Bulaşıcı hastalıkların birçok bulaşma yöntemi vardır. Bazı bulaşıcı hastalıklar kişiden kişiye geçer. Bazı hastalıklar ise böcekler veya diğer hayvanlar tarafından bulaşır. Ayrıca, bozulmuş yiyecekler veya kirli su kaynakları da bulaşıcı hastalıklara sebebiyet verebilir.

Bulaşıcı hastalıkların belirtileri nelerdir?

Her bulaşıcı hastalığın kendine özgü belirti ve semptomları vardır. Fakat birçok bulaşıcı hastalıkta ortak olan, genel işaret ve belirtiler bulunmaktadır. Bunlar aşağıdaki şekilde sıralanabilir:

• ateş
• ishal
• yorgunluk
• kas ağrıları
• öksürme

Bulaşıcı hastalıklara neler neden olur?

Bulaşıcı hastalıklara farklı mikroorganizmalar neden olabilir. Aşağıda mikroorganizmaların türleri ve neden oldukları farklı hastalıklar yer almaktadır:

• Bakteriler: Bu tek hücreli organizmalar boğaz, idrar yolu enfeksiyonları ve tüberküloz gibi hastalıklardan sorumludur.
• Virüsler: Bakterilerden çok daha küçük canlılardır. Virüsler soğuk algınlığından AIDS'e kadar çok sayıda hastalığa neden olur.
• Mantarlar: Saçkıran ve sporcu ayağı gibi birçok cilt hastalığına mantarlar neden olur. Ayrıca mantarlar genital bölgeyi de etkileyebilir. Farklı mantar türleri akciğer veya sinir sistemine bulaşarak hastalığa neden olabilir.
• Parazitler: Hayvan dışkısından ya da sivrisinek ısırığı gibi bir böcek ısırığından parazit bulaşabilir. Sıtma, parazitlerden kaynaklanan ve en çok bilinen hastalıklardan biridir. 

Bulaşıcı hastalıkların bulaşma yöntemleri nelerdir?

Bulaşıcı hastalıklar doğrudan ya da dolaylı temas ile bulaşabileceği gibi, virüs veya bakteri taşıyan böcek ısırıkları ya da gıdalar yoluyla da bulaşabilir. 

DOĞRUDAN TEMAS

Bulaşıcı hastalıkların çoğuna yakalanmanın en kolay yolu, hasta bir kişi ya da hayvanla doğrudan temasa geçmektir. Doğrudan temas şekilleri aşağıdaki gibi listelenebilir.

• İnsandan insana: Bulaşıcı (enfeksiyöz) hastalıklar genellikle bakteri, virüs veya diğer mikropların bir kişiden diğerine doğrudan aktarılmasıyla yayılır. Bakteri ya da virüs taşıyan bir kişi, sağlıklı birine dokunur, sarılır, hapşırır veya öksürürse bakteri & virüs taşınabilir. Ayrıca cinsel ilişki gibi vücut sıvıları değişimi ile sonuçlanan eylemlerle de mikroplar bulaşabilir. Bazen virüs ya da bakterili kişide hastalık gözlenmese de, taşıyıcı olup, başkalarını hasta edebilir.
• Hayvandan insana: Evcil hayvanlar da dahil olmak üzere enfekte bir hayvan tarafından ısırılmak veya çizilmek hastalığa neden olabilir. Kuduz ya da tetanoz gibi bazı bulaşıcı hastalıklar, tedavi edilmediği takdirde ölümcül olabilir. Hayvan atıkları ile temas, bulaşıcı hastalıklara yakalanmanın başka bir yoludur. Örneğin, kedi kumu değiştirme sırasında toksoplazma enfeksiyonuna yakalanabilirsiniz. 
• Anneden karnındaki bebeğe: Hamile bir kadın, doğmamış bebeğine bulaşıcı hastalıklara neden olan mikropları geçebilir. Bazı mikroplar plasentadan veya anne sütünden geçebilir. Vajinadaki mikroplar ise doğum sırasında bebeğe bulaşabilir.

DOLAYLI TEMAS

Doğrudan temas olmadan da bulaşıcı hastalıklara yakalanabilirsiniz. Pek çok mikrop, masa üstü, kapı tokmağı veya musluk tutacağı gibi cansız bir nesnede uzun süre varlığını sürdürebilir.

Örneğin grip veya soğuk algınlığı olan bir kişi tarafından kullanılan bir kapı tokmağına dokunduğunuzda, burada bıraktığı mikroplar elinize bulaşabilir. Ellerinizi yıkamadan önce gözlerinize, ağzınıza veya burnunuza dokunursanız virüs size yerleşir.